Hàng năm mối gây ra những thiệt hại
không nhỏ về tài chính cho nhiều quốc gia trên thế giới trong đó có Việt
Nam chúng ta. Tại các công trình đang sử dụng, mỗi năm chúng ta phải bỏ
ra một lượng kinh phí khổng lồ để duy trì, sửa chữa các khiếm khuyết mà
mối đã gây ra.
Sự phá hại của mối thường tập trung chủ yếu là các công trình xây
dựng, các loại vật liệu có nguồn gốc Celluloces được sử dụng trong các
công trình đê đập, hệ thống các kho tàng, thư viện, các công trình đê
đập, thậm chí cả hồ bơi… Ngoài ra mối còn phá hại nghiêm trọng tới các
loại cây công nghiệp như: chè, xoài, nhãn, vải… và nhiều loại cây cảnh
có giá trị kinh tế cao làm ảnh hưởng trực tiếp tới đời sống .
Các công trình xây dựng hiện nay đang có nguy cơ tiềm ẩn về sự phá hoại
của loài Mối- Trên thế giới có khoảng 2700 loai mối khác nhau, ở Việt
nam có 106 loài mối -Mỗi đối tượng; nhà cửa, kho tàng; và cây… bị các
loài mối gây hại ở mức độ khác nhau. Riêng với nhà cửa, kho tàng ở nước
ta thì mức độ gây hại nghiêm trọng nhất thuộc về các loài mối thuộc
giống coptotermes (còn gọi là mối gỗ ẩm), tiếp theo là các loài thuộc
nhóm mối đất, tập trung trong 2 giống Odontotermes và Macrotermes, cuối
cùng là nhóm mối gỗ khô, thuộc giống Cryptotermes. Các loài mối
coptotermes làm tổ ngầm trong nền móng công trình, trong cây, hoặc kết
cấu khác của công trình, đường mui chủ yếu là đơn lẻ, chúng hoạt động ở
nhiều tầng cao thấp khác nhau của công trình.
Là loài côn trùng bộ Cánh đều (Isoptera), chuyên dinh dưỡng trên các
nguồn thức ăn có chứa cellulose. Chúng có các đặc điểm chung sau đây:
Hàm của mối thợ (mối đi kiếm ăn) là hàm nhai nghiền nên chúng có thể gặm
được các loại gỗ cứng, kể cả lim, chúng cũng có thể cắn phá được cả
những vật liệu bằng plastic. Khi đi kiếm ăn chúng thường đắp đất tạo
thành lớp bảo vệ ở nơi kiếm ăn. Một số loài có khả năng khoét đất tạo
khoang rỗng trong lòng đất. Tác hại của chúng đối với các đối tượng kinh
tế chủ yếu là:
- Phá huỷ các đồ vật và các cấu kiện gỗ trong công trình.
- Phá huỷ hệ thống cáp điện ngầm và các thiết bị điện tử.
- Gây sụt lún cho nền móng công trình. .tiêu huỷ các tài liệu, sách vở,
cattong, các vật liệu có nguồn gốc từ Cellulose và thức ăn mà loài mối
rất ưa thích.
- Mối gây gãy, đổ, chết cây trồng.
Tại sao gọi mối là côn trùng xã hôị?
Trong một tộc đoàn mối, mỗi nhóm cá thể thực hiện các chức năng riêng
biệt được gọi là thành phần đẳng cấp. Đàn mối chỉ tồn tại khi có đủ các
thành phần đẳng cấp. Một tộc đoàn mối thường có các đẳng cấp cơ bản
sau:
Mối thợ chiếm tỉ lệ cá thể lớn nhất trong tổng số cá thể của tộc đoàn
mối .nhiệm vụ chính là kiếm và chế biến thức ăn, xây dựng tổ,điều tiết
khí hậu trong tổ , ngoài ra chúng còn dự báo được thời vụ giao hoan phân
đàn, chăm sóc con non và các cá thể khác trong đàn.truyền thông tin
giữa các cá thể.Mối lính thường chiếm tỉ lệ nhỏ nhất trong tộc đoàn mối
nhiệm vụ đánh đuổi kẻ thù bảo vệ đàn.
Mối vua và mối chúa chuyên làm nhiệm vụ sinh sản. Mỗi tộc đoàn mối
thường có 1 mối vua và 1 mối chúa, nhưng cũng có trường hợp trong một
tộc đoàn mối có đến vài mối vua hoặc vài mối chúa.Mối cánh là những cá
thể sinh sản thành thục, sau khi bay phân đàn chúng cặp đôi tạo thành
các tổ mối mới, độc lập với quần tộc cũ.Ngoài ra trong tộc đoàn mối còn
có nhiều mối non, những cá thể sẽ trưởng thành và phân hóa thành các
đẳng cấp theo sự điều khiển của quần tộc.
Sự tồn tại 1 tộc đoàn mối dựa trên sự phối hợp thực hiện các chức
năng một cách tự giác của các đẳng cấp. Chúng đảm bảo cho sự cân bằng về
dinh dưỡng, năng lượng, vi khí hậu trong tổ, chống lại được kẻ thù, đảm
bảo duy trì nòi giống. Chính vì có các tập tính này mà mối được gọi là
côn trùng xã hội.
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét